Bakteri GPS’i ile seyahatlerinizi kolayca izleyin. Bu yenilikçi teknoloji, mikroorganizmaların hareketlerini takip ederek sağlık durumunuzu anlamanıza yardımcı olur. Seyahatlerinizde güvenliği ve sağlığı ön planda tutun!
Seyahatlerinizde topladığınız bakterilere dayalı olarak nerelere gittiğinizi takip etmek hiç aklınıza geldi mi? Lund Üniversitesi’ndeki bilim insanları, mikroorganizmaları bir tür “bakteri GPS’i” olarak kullanarak bu amaca hizmet eden yenilikçi bir yapay zeka aracı geliştirdi.
Saç telleri veya toprak kalıntıları gibi ufak parçalar sayesinde kişilerin belirli bir bölgeye gittikleri hakkında adli kanıtlar elde edilebileceği fikri, birçok dizi ve filmde sıkça karşımıza çıkmıştır. Ancak yakın zamanda bilim insanları, farklı konumların genellikle farklı mikrobiyal topluluklar barındırdığını keşfettiler. Bakterilerin bu şekilde kullanılmasının, sadece insanların nerelere gittiği hakkında bilgi vermekle kalmayıp, aynı zamanda Dünya üzerindeki plastik kirliliğini temizlemeye de yardımcı olabileceği düşünülüyor.
Araştırmacılar, bu yenilikçi fikirlerden yola çıkarak bir kişinin nerede olduğunu saptamak için mikrobiyal “parmak izlerini” kullanan bir bakteriyel GPS aracı geliştirmeye karar verdiler. Bu AI tabanlı araç, bir kişinin mikrobiyomundan, yani üzerlerindeki mikroorganizmalar koleksiyonundan alınan bir örneği analiz ederek, bu örneği belirli bir ortama doğru bir şekilde izleyebiliyor.
Microbiome Geographic Population Structure (Mikrobiyom Coğrafi Popülasyon Yapısı – mGPS) adı verilen bu araç, çeşitli ortamlardan elde edilen geniş mikrobiyom veri kümeleri üzerinde eğitilen bir yapay zeka modeline dayanıyor. Bu veri kümeleri, dünya genelindeki şehirlerden mikrobiyal genomları içeren MetaSUB veri tabanından elde edilen binlerce örneği ve ayrıca kentsel ortamları, toprak ve deniz ekosistemlerini kapsıyor.
Yapay zeka bu verileri kullanarak farklı mikrobiyal profilleri ayırt etmeyi öğrendi ve bunları benzersiz coğrafi kökenleri ile ilişkilendirdi. Bu bakteriyel GPS, neredeyse inanılmaz bir doğruluk oranına ulaştı. Örneklerin hangi şehirlerden geldiğini %92 oranında doğru bir şekilde belirleyebilmesinin yanı sıra, aynı şehir içindeki konumlar arasında bile ayrım yapabilme yeteneğine sahip.
172 Metrelik Farkı Bile Tespit Edebiliyor
Örneklerden birinde, aralarındaki mesafe sadece 172 metre olan iki Hong Kong metro istasyonunu bile birbirinden ayırt edebildi. Araç, metro ortamının daha az kontrol edildiği Londra’da biraz daha düşük doğruluk oranı gösterdi; ancak araştırmacılar, daha fazla veri eklendikçe sonuçların iyileşeceğine inanıyor.
Bu araç, mikrobiyal yolları izleyerek ve potansiyel olarak enfeksiyon kaynaklarını ve antibiyotik direnci sıcak noktalarını belirleyerek hastalıkların nasıl yayıldığına dair anlayışımızı geliştirebilir. Araştırmacılar, bakteriyel GPS’i ve veri tabanını daha da genişletmek, daha hassas konum takibine olanak sağlamak ve halk sağlığından şehir planlamasına kadar pek çok alanda bu araçtan faydalanmayı hedefliyorlar.
